نماینده همدان در نامه ای به وزیر راه پیشنهاد كرد:
اجتناب از تعجیل در نهایی كردن طرح جامع شهر همدان
به گزارش هم پیما همدان نماینده مردم همدان و فامنین در مجلس شورای اسلامی در نامه ای به وزیر راه و شهرسازی خواهان رفع ابهامات و نقصها موجود در طرح جامع پیشنهادی شهر همدان شد و پیشنهاد کرد: با عنایت به اشکالات عدیده موجود در مطالعات طرح جامع پیشنهادی شهر همدان باید از تعجیل در نهایی کردن این طرح در سال ۹۹ اجتناب شود.
به گزارش هم پیما به نقل از ایسنا، در نامه حجت الاسلام احمدحسین فلاحی، نماینده مردم همدان و فامنین در مجلس شورای اسلامی به وزیر راه و شهرسازی آمده است: « پیرو جلسه برگزار شده فی مابین اینجانب و سرکار خانم مهندس صادق مالواجرد، معاون شهرسازی و معماری وزارت راه و شهرسازی و دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در مورخه ۹۹/۱۱/۱۱ درباره مسائل پیرامونی «طرح جامع شهری شهر همدان» به استحضار می رساند، نتایج کلی حاصل از بررسی مطالعات در دست تهیه «طرح جامع شهری شهر همدان» توسط اعضای کمیته طرح جامع زیرمجموعه کارگروه فنی دفتر اینجانب -که متشکل از متخصصان برنامه ریزی شهری، شهرسازی، معماری، پدافند غیرعامل، ترافیک و... هستند- بر پایه مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری ایران با محوریت مصوبه «دستورالعمل تشخیص اساس طرح جامع شهر» در جلسه مذکور عرضه شده و پیشنهادهای مربوطه برای ادامه کار طرح شد که در سطور بعدی، بدان ها اشاره می شود.
همان گونه که مستحضرید، قرارداد «طرح جامع شهری شهر همدان» در تاریخ ۹۵/۱۲/۲۸ بین اداره کل راه و شهرسازی استان همدان و مهندسان مشاور «نقش جهان پارس» با چشم انداز «همدان ۱۴۱۰» با محورهای ویژه همچون شهری سبز برای شهروندان و محیطی جذاب برای گردشگران در مقیاس ملی و فراملی، شهری امن و مقاوم در مقابل صدمه ها و مخاطرات، شهری منسجم و یکپارچه ازنظر اجتماعی و عاری از تبعیض و تعصب و... منعقد شده است.
با وجود اینکه برپایه ماده ۲۱ «آیین نامه نحوه بررسی و تصویب طرح های توسعه و عمران محلی، ناحیه ای، منطقه ای و ملی و مقررات شهرسازی و معماری کشور مصوبه هیئت وزیران در جلسه مورخ ۷۸/۱۰/۱۲ و اصلاح شده برپایه مصوبه مورخ ۸۴/۰۲/۱۹ شورای عالی، دبیرخانه شورای شهرسازی و معماری استان موظف است در مقاطع مختلف نتیجه مطالعات در دست انجام طرح های جامع شهری، ناحیه ای و مجموعه های شهری را هر سه ماه یکبار از راه تهیه کنندگان طرح های مذکور در شورای شهرسازی و معماری استان به آگاهی اعضاء رسانده و هماهنگی لازم را در زمینه تبادل اطلاعات، برنامه ها و کسب نظر در روند تهیه طرح فراهم آورد و بعد از تصویب طرح های مذکور هم با نظارت دقیق بر اجرای آنها، برنامه پیشرفت اجرایی کار را در مقاطع شش ماهه به شورای استان گزارش و برای رفع مشکلات اجرایی چاره جویی کرده و یک نسخه از گزارش مذکور و تصمیمات اتخاذ شده را به دبیرخانه شورای عالی ارسال نماید اما متأسفانه وجود مشکلات بنیادین در روند فعلی «طرح جامع شهری شهر همدان» این سوال را به ذهن متبادر می سازد که چرا تابه حال این شورا به درستی به وظایف خویش در چاره جویی برای رفع مشکلات طرح عمل نکرده و کار را به جایی رسانده که بعد از گذشت سه سال از آغاز طرح، کمافی السابق اشکالات اساسی به قوت خود باقی مانده است؟
پر واضح است، در صورت عدم بازبینی در موارد ذیل و مواردی که در آینده نزدیک مطرح خواهم کرد، راهبردهای درنظر گرفته شده همچون بارگذاری جمعیت در محلات شهر متناسب با ظرفیت ها و توان های محیطی، ساماندهی نظام ارتفاعات و تراکم ساختمانی شهر، تدوین برنامه های حمایتی مسکن برای اقشار کم درآمد و متوسط، مداخله فعال برای پیشگیری از ادامه روند انشقاق اجتماعی و شکاف طبقاتی موجود در جغرافیای شهر و حفاظت فعال از باغ های درون محدوده، به درستی عملیاتی نخواهند شد.
نتایج ارائه شده در جلسه ۹۹/۱۱/۱۱ به شرح ذیل است:
۱- در جهت اجرای بند ۲ ماده الف مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران با عنوان «دستورالعمل تشخیص اساس طرح جامع شهر» و همینطور مسائل جدی موجود در حوزه منابع آبی، ضروری می باشد، ظرفیت جمعیت /پذیری شهر همدان و به تبع آن محدودیت توسعه نهایی شهر تعیین شود و از هر گونه بارگذاری جمعیت و فعالیت بیشتر از ظرفیت جمعیت پذیری شهر همدان جلوگیری شود، حال آن که چنین بخشی در مطالعات انجام شده /دیده نمی شود.
۲- با توجه به مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران با عنوان «ضوابط پیشگیری از افزایش محدوده شهرها» مصوب ۷۸/۰۸/۱۰، عدم تحقق تراکم های پیش بینی شده در طرح ها و توان جمعیت پذیری شهر تا سالهای دورتر از افق طرح، گسترش محدوده شهرها حتی بعد از به انتها رسیدن دوره اجرایی ۱۰ ساله آنها هم منطقی نبوده و حاصلی جزء تشدید تخریب اراضی کشاورزی و باغ های پیرامونی شهرها، تحمیل هزینه های گزاف به دستگاه های مسئول تأمین خدمات شهری و در نتیجه دشوارتر شدن مدیریت شهری، عدم عرضه خدمات مطلوب و مناسب به شهروندان و بالاخره پراکنده سازی و زشت شدن سیما و منظر شهرها ندارد. از مهمترین شاخص های مؤثر بر گسترش محدوده شهری، شاخص جمعیت است. با عنایت به تجربه های ناموفق در برآورد جمعیتی و عدم تحقق جمعیت پیش بینی شده و اختلاف قابل ملاحظه آن با جمعیت واقعی شهر در طرح جامع شهری «موژدا» و طرح تفصیلی «طرح و تدوین»(یعنی با برآورد جمعیتی ۶۲۰ هزار نفر در افق طرح سال ۹۴، حال آن که جمعیت شهر همدان برپایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۹۵، ۵۵۴ هزار و ۴۰۵ نفر شده است)، تاکید مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران پیرامون «طرح جامع مجموعه شهری همدان» مصوب ۹۸/۰۷/۲۲ و همینطور تاکید مشاور طرح جامع در دست تهیه، بر روند کاهشی نرخ رشد جمعیت طی سال های اخیر، احتیاج به بازبینی اساسی در تعیین «نرخ رشد» برای برآورد جمعیت شهر همدان در افق ۱۰ ساله در جهت عدم افزایش افق طرح نزدیک به ۳۰ ساله طرح جامع شهری «موژدا» و تبعات جبران ناپذیر ناشی از تحولات شهری و عدم عرضه راهبردهای متناسب با این تغییرات را مشهود می سازد.
۳- بر اساس شرح خدمات طرح جامع شهری بر مبنای تیپ ۱۲ و همینطور طرح جامع شهری با رویکرد راهبردی- ساختاری، مشاور موظف به برداشت اطلاعات در ارتباط با وضعیت موجود شهر(یعنی سال ۹۶) به ویژه در زمینه کالبدی است این در حالیست که در مطالعات در ارتباط با این طرح، از اطلاعات کالبدی عرضه شده در سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۹۰ استفاده شده که این مهم، به ویژه در زمینه اطلاعات در ارتباط با تعداد طبقات به دلیل تغییرات ایجادشده(افزایش تعداد طبقات) ناشی از بند ۱ صورت جلسه مورخ ۹۱/۰۲/۱۳ کمیسیون طرح تفصیلی(ماده ۵) و ارتباط آن با مسائل گوناگون همچون میزان جمعیت پذیری، حائز اهمیت می باشد.
۴- در سال های اخیر، شرح خدمات طرح های جامع شهری، به دلیل عدم موفقیت طرح های جامع شهری با رویکرد راهبردی- ساختاری به علل گوناگون همچون فراهم نبودن قوانین پشتیبان و بسترهای مورد نیاز برای تهیه و اجرای این طرح ها برپایه تیپ ۱۲ تدوین شده اند. با عنایت به مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مورخ ۹۸/۰۳/۲۸ حداکثر پنج شهر اصفهان، سنندج، کرمان، نطنز و یزد به عنوان پایلوت برای تهیه برنامه های توسعه شهری با رویکرد نو معرفی شده و در مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مورخ ۹۹/۰۴/۰۲ بر این مورد مجدداً تاکید شده و نامی از شهر همدان برده نشده این در حالیست که ساختار ارائه شده در مطالعات طرح جامع شهر همدان با مصوبات فوق الذکر دارای مغایرت اساسی است. با وجود مغایرت موجود در شرح خدمات این طرح و تاکید بر رویکرد راهبردی- ساختاری، پهنه بندی عرضه شده برپایه چهار پهنه اساسی و متمایز سکونت، فعالیت، مختلط و حفاظت (سبز و باز) نبوده و تنها دو پهنه مسکونی و مختلط برای آن تعریف شده است.
۵- با وجود اینکه اولویت راهبرد، باید در جهت توسعه درون زا با درنظر داشتن ظرفیت های موجود و محدودیت های توسعه افقی باشد ازاین رو طرح حاضر تمایل به افزایش محدوده شهر، با تاکید بر توسعه افقی دارد ازاین رو در این حوزه، ضروریست از ظرفیت های نهفته در بافت های فرسوده شهر به منظور پیشگیری از گسترش بی رویه افقی شهر استفاده گردد تا از این منظر، از هدررفت سرمایه های مادی شهر به دلیل توسعه بی علت زیرساخت ها اجتناب شود.
۶- همچون الزامات تعیین شده برای توسعه محدوده شهری توسط مشاور، انجام مطالعات کارشناسی دقیق است که چنین نگاهی در طرح عرضه شده، دیده نمی شود از این رو زمانی محدوده شهر به یکی از جهات گسترش داده شده و در زمان دیگر به جهات دیگر.
۷- با توجه به مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری درباره «طرح جامع مجموعه شهری همدان» مصوب ۹۸/۰۷/۲۲ شهرهای همدان، مریانج، لالجین، صالح آباد، جورقان، حورا و بهار به عنوان نقاط شهری مجموعه شهری معرفی شده اند. با عنایت به فرادست بودن این طرح، الحاق هر یک از این نقاط شهری به شهر همدان با این طرح مغایر است این در حالیست که ماه ها برای الحاق بعضی از شهرهای مذکور همچون مریانج به محدوده شهر همدان اصرار ورزیده شده که موجبات اتلاف وقت و طولانی تر شدن روند مطالعه و بررسی طرح جامع را فراهم آورده است. با توجه به بند ۵-۱ مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران درباره «طرح جامع مجموعه شهری همدان» ضروری می باشد، نقشه محدوده و حریم مصوب شهرهای واقع در محدوده مجموعه شهری عرضه و در جهت رفع تداخل های موجود در محدوده و حریم شهرهای مجموعه همچون شهرهای مریانج، جورقان و همدان پیشنهادهای مناسب برای اقدامات آینده مراجع قانونی عرضه شود. اصلاحات تاکید شده در این صورت جلسه در مدت زمان تعیین شده به دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران عرضه نشده است. ضروریست هرچه سریع تر این مورد پیگیری شود تا به سرنوشت نافرجام «طرح جامع ناحیه جنوب همدان» و هدررفت سرمایه استان منتج نشود. شایان ذکر است، در مورخه ۹۹/۰۸/۰۵، «طرح جامع ناحیه جنوب همدان» به دلیل عدم تعیین تکلیف از جانب استان، از جانب شورایعالی شهرسازی و معماری ایران ملغی شد که بدین ترتیب، فرصت ها و هزینه های انجام شده برای آن، به هدر رفت.
۸- با کمال تأسف، در نقشه کاربری اراضی پیشنهادی «طرح جامع شهری شهر همدان»، بعضی از کاربری های باغ واقع در محدوده شهری و در درون بافت، به کاربری مسکونی تغییر یافته اند. ضروریست کاربری تمامی باغ های موجود در محدوده شهر، تثبیت و تغییر این کاربری برپایه مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران با عنوان «دستورالعمل نحوه تعیین آستانه های مغایرت اساسی طرح های توسعه و عمران شهری» مورخ ۹۴/۰۶/۳۰ به عنوان تغییر در اساس طرح جامع مطرح شود.
۹- به نظر می رسد الحاق اراضی بخش بالای روستای فقیره به محدوده شهر، به دلیل شرایط توپوگرافی منطقه و عدم دسترسی به زیرساخت ها، قابل تأمل بوده و نیازمند بررسی جامع تر است.
۱۰- بر مبنای مصوبات شورایعالی شهرسازی و معماری ایران، ضروریست که مساحت حریم پیشنهادی شهر همدان، حداکثر تا پنج برابر محدوده شهر تعیین شود ازاین رو ضروریست این مهم، در طرح نهایی مدنظر قرار گیرد.
۱۱- با وجود تأکیدات صورت گرفته درباره ارزیابی های زیست محیطی(EIA) در مصوبه شورایعالی شهرسازی و معماری ایران در زمینه «طرح های مصوب گردشگری»، با وجود منحصربفرد بودن پهنه «دامنه شمالی الوند»، در مطالعات در ارتباط با آن، ارزیابی زیست محیطی انجام نشده است.
۱۲- گزارش در ارتباط با لزوم راه اندازی ساختمان های بلند به همراه پهنه های مکان یابی شده و سند ضوابط استقرار ساختمان های بلند شهر برپایه مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران با مبحث «اصلاحیه ضوابط عام استقرار ساختمان های بلند در شهرهای ایران» مصوب مورخ ۹۹/۰۸/۲۱، (ابلاغ شده در تاریخ ۹۹/۰۹/۱۷) تهیه و تدوین نشده و ازاین رو نمی تواند قابل قبول باشد، شایان ذکر است در بند ۳ این مصوبه تاکید شده که مهندسان مشاور تهیه کننده «ضوابط استقرار ساختمان های بلند در هر شهر» موظف اند سند مذکور را در انطباق با اصول توسعه مبتنی بر حمل و نقل عمومی (TOD) تدوین کنند، حال آن که در گزارش مربوطه، چنین نگاهی مشاهده نمی شود.
۱۳- عرضه جدول سطوح و سرانه های پیشنهادی شهر بر اساس میزان تخصیص واقعی اراضی به هر پهنه و زیر پهنه ضروری می باشد، حال آن که در طرح پیشنهادی، این مورد به صورت کلی عرضه شده است.
۱۴- کاربری های پیشنهادی دقیقاً مطابق با مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران با عنوان «تدقیق تعاریف و مفاهیم کاربری های شهری و تعیین سرانه های آنها» مصوب ۸۹/۰۳/۱۰، تعیین تکلیف نشده اند.
۱۵- در نقشه کاربری های پیشنهادی، کاربری با عنوان «نیازمند طرح ویژه» پیشنهاد شده که درباره نوع کاربری و فعالیت این سطوح، طرح و برنامه شفافی عرضه نشده است.
۱۶- با عنایت به عدم شفافیت درباره مصادیق حقوق مکتسبه شهروندان و مشکلات و نارضایتی های به وجود آمده به واسطه طرح های «توسعه و عمران شهری» پیشین شهر همدان، پیگیری این مورد به جد برای تبلور در طرح جامع شهر ضروریست.
۱۷- رعایت حقوق مکتسبه ذی نفعان در تغییر بعضی از کاربری ها رعایت نشده است، پرواضح است، تغییر کاربری های مسکونی به کاربری آموزشی به دلیل استقرار فعالیت آموزشی(غیرانتفاعی) در وضعیت موجود، برخلاف حقوق مکتسبه شهروندان شهر همدان است.
۱۸- در جهت انتظام بخشی به آشفتگی حاصل از پراکندگی کاربری های اداری در سطح شهر همدان، مکان یابی و جانمایی شهرک اداری برای استقرار کاربری های اداری در سطح «مراکز مهم» ضروری به نظر می رسد.
۱۹- آستانه مغایرت های اساسی تعیی نشده در طرح تفصیلی، نیازمند بازبینی جدی است.
۲۰- ضوابط و معیارهای پدافند غیرعامل عرضه شده در مطالعات طرح جامع شهر همدان، باید برپایه مصوبه شورایعالی شهرسازی و معماری ایران پیرامون «دستورالعمل الزامات و ملاحظات دفاعی و پدافند غیرعامل» مورخ ۹۶/۰۲/۱۱ در دو بُعد محدوده و حریم شهر در چارچوب تمامی بندهای ۲۲گانه و به صورت کاربردی، عملیاتی، بومی و با عرضه نقشه، مورد بازبینی قرار گرفته و موضوعات جهات مطلوب توسعه، پهنه بندی شدت آسیب پذیری بر مبنای مورفولوژی، پهنه بندی شدت صدمه پذیری برپایه تراکم جمعیتی، پهنه بندی شدت صدمه پذیری برپایه طبقات ساختمانی، بافت های نفوذناپذیر و غیرمنظم شهری، به صورت ویژه بررسی شود.
از آنجا که هم اکنون، طرح جامع پدافند غیرعامل شهر همدان در حال تدوین است، به نظر می رسد که استفاده از خروجی های آن طرح، می تواند بخشی از نقصها پیوست پدافند غیرعامل طرح جامع درحال تدوین شهر همدان را مرتفع کند.
۲۱- درباره گزارش مطالعات ترافیکی طرح جامع شهر همدان، نکات ذیل مطرح است:
۲۱-۱- نحوه استفاده از مدلهای مطالعات جامع حمل و نقل و ترافیک شهر در برآوردهای آینده نامشخص است. مشخص نیست از آن مدلها، با چه جزئیاتی استفاده شده است؟ آیا همه مراحل چهارگانه برآورد تقاضا با استفاده از مدل کلان نگر در ارزیابی پیشنهادات مطرح شده مورد استفاده قرار گرفته یا خیر؟ آیا دقت برآورد مدلهای سال ۸۷، برای وضعیت موجود ارزیابی شده است یا خیر؟
۲۱-۲- از آمارگیری های انجام شده در دروازه ها و کمان های منتخب شبکه معابر داخل شهر، استفاده صحیحی نشده است. این آمار عموماً برای اصلاح ماتریس سفرها و تخمین و به روزرسانی آنها برداشت می شوند، حال آن که این موضوع، در این مطالعات یا مغفول مانده و یا اینکه به صورت واضح در گزارش ها عرضه نشده است. علاوه بر آن، ایراداتی در زمان(فصل و روز) آماربرداری و نتایج آن هم دیده می شود. برای مثال در آمار احجام عرضه شده، حجم ترافیک در ساعت اوج صبح، نسبت به عصر کمتر بوده است، که به نظر، منطقی نیست.
۲۱-۳- ضروریست انواع طرح های پیشنهاد شده از قبیل تونل و تقاطع های غیرهمسطح با توجیه اقتصادی و مدلهای دقیق ترافیکی عرضه شوند، حال آن که چنین نگاهی در مطالعات حاضر دیده نمی شود.
۲۱-۴- مدل تخصیص ترافیک به کار رفته، از نوع کوتاه ترین مسیر انتخاب شده که تنها در شهرهای با ترافیک بسیار سبک، قابل اعمال است و نتایج آن در شهر همدان به هیچ وجه صحیح نیست. برای تخصیص در شبکه های دارای تراکم ترافیکی، باید از روش های تعادلی که رفتار واقعی مسافران را در انتخاب مسیر در نظر می گیرند، بهره برد.
۲۱-۵- ضروریست که تاثیر تغییر کاربری های سفارش شده در طرح جامع، بر تعادل ترافیکی و احجام تردد در سطح شهر دیده شود. به عبارتی، برای رفع مشکلات ترافیکی موجود و آینده شهر، می توان از تغییر کاربری ها در مراکز عمده جذب و ایجاد ترافیک بهره برد.
۲۱-۶- نتایج تخصیص ترافیک در افق مطالعات، واقعی به نظر نمی رسد. برای اعتماد به نتایج، همان گونه که در مورد اول گفته شد، باید دقت برآورد مدلهای سال ۸۷ برای وضعیت موجود، ارزیابی شوند.
شایان ذکر است با عنایت به این که هم اکنون، طرح جامع ترافیک شهر همدان در حال بازبینی است؛ یقیناً استفاده از داده های واقعی تر نسبت به سال ۸۷ -که هم اکنون در پیوست ترافیکی طرح جامع پیشنهادی شهر همدان در حال استفاده است- نتایج ارزشمندی را به دنبال خواهد داشت و در آینده از بی مصرف ماندن طرح جامع ترافیک بازبینی شده، جلوگیری خواهد نمود.
در پایان، اینجانب به نمایندگی از مردم شریف همدان، در جهت عمل به بعد نظارتی وظایف نمایندگی خود، موکداً خواهان رفع ابهامات و نقصها موجود در طرح جامع پیشنهادی شهر همدان هستم تا در آینده، شهری شایسته شهروندان همدانی داشته باشیم و معتقدم که بی توجهی به این امر، خسارت های جبران ناپذیری را برای موکلانم به دنبال خواهد داشت. در این راستا پیشنهاد می شود با عنایت به اشکالات عدیده موجود در مطالعات طرح جامع پیشنهادی شهر همدان -که بعضاً می تواند ناشی از منفعل شدن مشاور به دلیل عدم استقلال در تصمیم گیری باشد- ضمن رفع موانع احتمالی استقلال مشاور طرح، از تعجیل در نهایی کردن این طرح در سال ۹۹ اجتناب شده و از نظرات مشاور دیگری در کنار مشاور فعلی به منظور رصد و رفع ایرادات موجود، استفاده گردد. بدیهی است مشاور تکمیلی باید ضمن داشتن صلاحیت مشاوره در زمینه های مختلف شهرسازی، ترافیک، پدافندغیرعامل و...، از جامعیت بیشتری هم نسبت به مشاور حاضر برخوردار باشد.»
منبع: هم پیما
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب